Trong bóng đá, việc kết thúc trận đấu không chỉ đơn giản là tiếng còi mãn cuộc, mà còn liên quan đến quy định nghiêm ngặt từ FIFA. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ cách trận đấu kết thúc theo luật chính thức, và khám phá những trường hợp hiếm gặp bị hủy – những sự kiện từng gây chấn động thế giới bóng đá.

Khái niệm chính

Theo điều luật thứ 7 do Ủy ban Bóng đá Quốc tế (IFAB) quy định – Thời lượng trận đấu trong Luật Bóng Đá của FIFA (Laws of the Game 2025/2026, do IFAB công bố), một trận đấu bóng đá tiêu chuẩn kéo dài hai hiệp đấu mỗi hiệp 45 phút, với thời gian nghỉ giữa hiệp là 15 phút. Trận đấu bắt đầu bằng tiếng còi của trọng tài và kết thúc khi hết thời gian quy định cộng thêm bù giờ (injury time) cho các gián đoạn như chấn thương, thay người hoặc VAR. Bù giờ được trọng tài quyết định và được thông báo qua bảng điện tử bởi trọng tài thứ tư, thường kéo dài từ 1-5 phút mỗi hiệp, nhưng có thể lâu hơn ở các trận cao áp lực như World Cup.

Nếu hai đội hòa sau 90 phút (bao gồm bù giờ), kết quả có thể là hòa (ở giải đấu vòng tròn), hoặc chuyển sang hiệp phụ theo điều Luật thứ 10 – Xác định kết quả trận đấu. Hiệp phụ gồm hai hiệp 15 phút, và nếu vẫn hòa, sẽ là loạt sút luân lưu (penalty shoot-out) để quyết định đội thắng. Luật này áp dụng cho các trận loại trực tiếp, đảm bảo luôn có người thắng cuộc. Toàn bộ quy trình này được thiết kế để công bằng, với trọng tài có quyền kiểm soát thời gian chính xác qua đồng hồ chính thức.

Phân loại hoặc mô tả hệ thống

Hệ thống kết thúc trận đấu trong bóng đá được chia thành hai nhóm chính: kết thúc bình thường và kết thúc đặc biệt (hiệp phụ hoặc penalty), theo Luật FIFA 2025/2026. Đây là sự khác biệt giữa các giải đấu quốc tế (như World Cup, do FIFA quản lý) và nội địa (như V-League Việt Nam, tuân thủ FIFA nhưng có thể điều chỉnh nhẹ theo quy định liên đoàn).

Kết thúc bình thường (90 phút + bù giờ): Trận đấu kết thúc khi hết hiệp 2 cộng bù giờ. Kết quả là tỷ số cuối cùng, có thể hòa hoặc thắng thua. Bù giờ bao gồm thời gian cho "bất kỳ nguyên nhân nào gây gián đoạn đáng kể, như chấn thương, thay người, hoặc can thiệp từ bên ngoài (ví dụ: xâm nhập sân)".Trọng tài thứ tư hiển thị thời gian bù giờ ở phút cuối mỗi hiệp. Trong các trận quốc tế, không có giờ vàng (golden goal) như trước đây; hiệp phụ chơi đủ 30 phút.

Kết thúc đặc biệt cho trận loại trực tiếp (Điều Luật thứ 10): Nếu hòa sau 90 phút, chơi hiệp phụ (hai lần 15 phút, nghỉ 5 phút giữa hiệp). Nếu vẫn hòa, sút luân lưu: mỗi đội sút 5 quả, luân phiên; nếu cân bằng, tiếp tục sút đột tử. Không còn quy tắc bàn thắng sân khách (away goals) từ mùa 2021/22, để tăng tính công bằng.

Về hủy trận (abandonment): Theo hướng dẫn bổ sung của FIFA, trọng tài có quyền hủy nếu không thể tiếp tục do thời tiết, bạo lực, hoặc lý do bất khả kháng. Kết quả phụ thuộc quy định giải đấu: có thể đá lại toàn bộ, chơi nốt thời gian còn lại, hoặc tuyên bố kết quả tại thời điểm hủy (nếu quá 75% trận đã chơi). Các trường hợp hiếm gặp bao gồm can thiệp bên ngoài (như chiến tranh) hoặc vi phạm nghiêm trọng (như đội thiếu cầu thủ). FIFA ưu tiên an toàn, và quyết định cuối cùng thuộc ban tổ chức.

Tình huống áp dụng thực tế

Còn nhớ ở vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Á hồi tháng 3 năm nay, trận đấu giữa Iran và UAE đã có thời gian bù giờ ấn tượng lên tới 29 phút trong hiệp 1. Điều này là do sự cố mất điện trên sân vận động Azadi ở Tehran. Dù vậy đó vẫn chưa phải là kỷ lục. 42 phút, mới là khoảng thời gian bù giờ dài nhất hiện tại trong trận đấu giữa 2 CLB ở giải bóng đá Ngoại hạng Palestine giữa Al Shabab và Al Ittihad vào tháng 9/2019.

Ngược lại, cũng có trận đấu lại kết thúc sớm hơn 90 phút chính thức. Như trường hợp tại vòng loại Cúp các quốc gia châu Phi giữa Bờ Biển Ngà và Ethiopia hồi năm 2021 phải dừng ở phút 78 vì trọng tài Charles Bulu bất tỉnh.

Việc hủy trận đấu thường khá hiếm gặp nhưng trong lịch sử cũng đã nhiều lần xảy ra. Ví dụ như trận đấu giữa Brazil gặp Argentina tháng 9/2021 bị gián đoạn chỉ sau 5 phút bóng lăn khi Cơ quan Quản lý Y tế Brazil (ANVISA) can thiệp để đưa 4 cầu thủ Argentina gồm Emiliano Martinez, Emiliano Buendia, Cristian Romero và Giovani Lo Celso đi cách ly, vì khai báo gian dối khi nhập cảnh. Điều này đã tạo nên sự lộn xộn và buộc trận đấu kinh điển của Nam Mỹ phải tạm hoãn.

Ngoài những lý do bất khả kháng, còn có những nguyên nhân từ chính các đội bóng tham dự. Ví dụ như trận đấu giữa giữa Claypole và Victoriano Arenas tại giải hạng Năm Argentina năm 2011đã bị hủy bỏ bởi sự hung hăng từ hai đội. Trọng tài sau khi rút thẻ đỏ đuổi toàn bộ 22 cầu thủ trên sân và 14 cầu thủ trên ghế dự bị đã quyết định hoãn trận đấu. Hay như Sheffield United và West Brom năm 2002 bị hủy bỏ với lý do thầy trò HLV Neil Warnock chỉ còn 6 cầu thủ trên sân (3 thẻ đỏ và 2 chấn thương). Sheffield United sau đó bị xử thua 0-3 và phạt 10 nghìn bảng. Ngoài ra các trường hợp hoãn trận phổ biến thường liên quan đến thời tiết.

Câu hỏi/Hiểu sai thường gặp

Trận đấu không có bù giờ được không? Không, bù giờ bắt buộc theo Luật 7 FIFA 2025/2026 để bù đắp gián đoạn, đảm bảo thời gian thi đấu công bằng. Không bù giờ chỉ xảy ra ở các trận giao hữu không chính thức.

Hiệp phụ khác gì đá luân lưu? Hiệp phụ là chơi thêm 30 phút (hai hiệp 15 phút) để cố gắng ghi bàn tự nhiên (Điều Luật thứ 10). Đá luân lưu chỉ dùng nếu vẫn hòa, là loạt sút penalty từ điểm 11m, không tính thời gian thi đấu thông thường. Nhiều người nhầm lẫn nghĩ hiệp phụ luôn có "bàn thắng vàng" – sai, quy tắc đó đã bị bãi bỏ từ 2004.

Trận bị hủy có đá lại toàn bộ không? Phụ thuộc quy định giải: Nếu hủy trước 50% thời gian, thường đá lại toàn bộ; sau đó, có thể dùng tỷ số lúc hủy hoặc chơi nốt. Ví dụ, ở World Cup, FIFA quyết định riêng, ưu tiên an toàn hơn kết quả.

Tóm lại, trận đấu bóng đá kết thúc sau 90 phút cộng bù giờ, với hiệp phụ và penalty cho trường hợp hòa ở loại trực tiếp, theo điều Luật thứ 7 và thứ 10 FIFA 2025/2026. Các trường hợp hủy hiếm gặp như chiến tranh hay bạo lực được xử lý linh hoạt để đảm bảo công bằng. Để hiểu sâu hơn về nền tảng luật, hãy tìm hiểu về các bài trong chuyên mục Kiến thức bóng đánhư "Vạch vôi là gì? Vai trò trong phạt đền, giao bóng và VAR" hay "Đá phạt trực tiếp là gì? Khác gì với đá phạt gián tiếp?",...

Xem Thêm: 8XX - Kinh nghiệm xương máu khi chơi cá cược trực tuyến.